Η Επιτροπή παρουσιάζει τον χάρτη πορείας για έναν ακμάζοντα γεωργικό και αγροδιατροφικό τομέα της ΕΕ

21/2/2025

Η Επιτροπή παρουσιάζει σήμερα το Όραμά της για τη γεωργία και τα τρόφιμα, έναν φιλόδοξο χάρτη πορείας για το μέλλον της γεωργίας και των τροφίμων στην Ευρώπη. Ο χάρτης πορείας θέτει τις βάσεις για ένα ελκυστικό, ανταγωνιστικό, ανθεκτικό, στραμμένο στο μέλλον, και δίκαιο αγροδιατροφικό σύστημα για τη σημερινή και τις μελλοντικές γενιές γεωργών και επιχειρήσεων αγροδιατροφικών προϊόντων.

Η περαιτέρω απλούστευση των πολιτικών μας και η μεγαλύτερη διείσδυση της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης αποτελούν προαπαιτούμενα για όλες τις δράσεις που περιγράφονται στο Όραμα. Αργότερα το 2025, η Επιτροπή θα προτείνει μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων απλούστευσης για το ισχύον γεωργικό νομοθετικό πλαίσιο, μαζί με μια ψηφιακή στρατηγική της ΕΕ για τη γεωργία με σκοπό να στηρίξει τη μετάβαση σε μια ψηφιακά συμβατή γεωργία.

Το Όραμα προβλέπει τέσσερις τομείς προτεραιότητας:

Ένας ελκυστικός τομέας: Η γεωργία πρέπει να έχει την αναγκαία σταθερότητα ώστε να προσελκύει νέους ανθρώπους να εισέλθουν στο επάγγελμα, π.χ. προσφέροντας δίκαια εισοδήματα και καλύτερα στοχευμένη δημόσια στήριξη. Επίσης, οι νέοι και οι νέες πρέπει να υποστηριχθούν ενεργά για να αντλήσουν τα οφέλη από την καινοτομία και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα, όπως τα πιστωτικά μόρια άνθρακα και τα πιστωτικά μόρια για τη φύση, ως συμπληρωματικές πηγές εισοδήματος. Η Επιτροπή δεσμεύεται ότι οι γεωργοί δεν θα αναγκάζονται να πωλούν συστηματικά τα προϊόντα τους κάτω από το κόστος παραγωγής και θα λάβει συγκεκριμένα μέτρα γι’ αυτό, μεταξύ άλλων αναθεωρώντας την οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Επίσης, η Επιτροπή θα παρουσιάσει μια στρατηγική για την ανανέωση των γενεών το 2025, με συστάσεις όσον αφορά με τα μέτρα που απαιτούνται τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό/περιφερειακό επίπεδο για την αντιμετώπιση των εμποδίων στην είσοδο νέων και νεοεισερχόμενων ανθρώπων στο επάγγελμα.

Ένας ανταγωνιστικός και ανθεκτικός τομέας: Η ΕΕ θα συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα στην επισιτιστική ασφάλεια και κυριαρχία με διάφορους τρόπους. Οι εμπορικές διαπραγματεύσεις και συμφωνίες θα χρησιμοποιηθούν στο έπακρο, προστατεύοντας παράλληλα τα συμφέροντα των ευρωπαίων γεωργών. Το Όραμα ανταποκρίνεται επίσης στα αιτήματα των γεωργών, των πολιτών, και της κοινωνίας γενικότερα για καλύτερη ευθυγράμμιση των προτύπων παραγωγής για τα εισαγόμενα προϊόντα, ώστε τα φιλόδοξα πρότυπα της ΕΕ να μη μετατρέπονται σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή θα αρχίσει να λαμβάνει μέτρα το 2025 για να εξασφαλίσει μεγαλύτερη συνοχή στα πρότυπα σχετικά με τα επικίνδυνα φυτοφάρμακα που απαγορεύονται στην ΕΕ και την καλή μεταχείριση των ζώων. Επιπλέον, η αυστηρή επιβολή και οι έλεγχοι των προτύπων ασφάλειας των τροφίμων παραμένουν αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα. Η Επιτροπή θα εστιάσει ακόμα περισσότερο στο ζωικό κεφάλαιο, ώστε να προστατεύσει το μέλλον του τομέα μακροπρόθεσμα.
Ένας τομέας ανθεκτικός στις μελλοντικές εξελίξεις: Ο γεωργικός τομέας της Ευρώπης έχει σημαντικό ρόλο στη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Το Όραμα αναγνωρίζει την ανάγκη να συνδυαστεί η δράση για το κλίμα με την επισιτιστική ασφάλεια και τις ειδικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας. Οι γεωργοί θα πρέπει να ανταμείβονται όταν υιοθετούν φιλικές για τη φύση πρακτικές. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα εξετάσει με προσοχή το ενδεχόμενο περαιτέρω απαγόρευσης της χρήσης φυτοφαρμάκων εάν δεν υπάρξουν εναλλακτικές λύσεις σε εύλογο χρονικό διάστημα και θα εξορθολογίσει την πρόσβαση στα βιοφυτοφάρμακα στην αγορά της ΕΕ. Η Επιτροπή θα αναπτύξει επίσης ένα σύστημα οικειοθελούς συγκριτικής αξιολόγησης, την «πυξίδα βιωσιμότητας στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις», ώστε να βοηθήσει τους γεωργούς να μετρούν και να βελτιώνουν τις επιδόσεις τους σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης. Επίσης, θα καταρτιστεί μια στρατηγική για την ανθεκτικότητα των υδάτων ώστε να καλυφθεί η πιεστική ανάγκη για αποδοτικότερες χρήσεις του νερού.
Δίκαιες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στις αγροτικές περιοχές: Η Επιτροπή θα υποβάλει επικαιροποιημένο αγροτικό σχέδιο δράσης ώστε οι αγροτικές περιοχές να παραμείνουν ζωντανές, λειτουργικές και άρρηκτα συνδεδεμένες με την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά της ΕΕ. Επίσης, θα δρομολογηθεί ένας ετήσιος διάλογος για τα τρόφιμα με ευρύ φάσμα παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτών, των γεωργών, της βιομηχανίας και των δημόσιων αρχών, ώστε να βρεθούν λύσεις σε ζητήματα όπως η οικονομική προσιτότητα των τροφίμων και η καινοτομία. Επίσης, στο μέλλον, η Επιτροπή θα εξετάσει προσεκτικά το ζήτημα της σπατάλης τροφίμων και της ανταπόκρισης στις ανησυχίες της κοινωνίας σχετικά με την καλή μεταχείριση των ζώων.

Όσον αφορά το αύριο, η μελλοντική κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ), στο πλαίσιο της επικείμενης πρότασης για το ΠΔΠ, θα είναι απλούστερη και πιο στοχευμένη, με μεγαλύτερη στήριξη προς τους γεωργούς που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή τροφίμων και με ιδιαίτερη έμφαση στους νέους γεωργούς και τους γεωργούς σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς. Η προτεραιότητα θα δοθεί στα κίνητρα και όχι στους όρους.

Ιστορικό

Το Όραμα για τη γεωργία και τα τρόφιμα προτάθηκε ως πρωτοβουλία προτεραιότητας για τις πρώτες 100 ημέρες της θητείας της παρούσας Επιτροπής, με επικεφαλής τον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο Φίτο και τον Επίτροπο Χάνσεν, υπό την καθοδήγηση της Προέδρου φον ντερ Λάιεν. Έχοντας ως βάση την έκθεση του Στρατηγικού Διαλόγου για το μέλλον της γεωργίας της ΕΕ
και σε διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Γεωργίας και Τροφίμων, το Όραμα θέλει να θωρακίσει τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα του γεωργικού τομέα και του τομέα τροφίμων της ΕΕ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του τελευταίου Ευρωβαρόμετρου
, οι πολίτες της Ένωσης στη συντριπτική τους πλειονότητα συμφωνούν ότι η εξασφάλιση σταθερού ανά πάσα στιγμή εφοδιασμού τροφίμων στην ΕΕ είναι αναγκαία.

ΔΗΛΩΣΕΙΣ

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Οι γεωργοί μας είναι στο επίκεντρο του συστήματος παραγωγής τροφίμων της ΕΕ. Χάρη στην καθημερινή και σκληρή δουλειά τους, έχουμε όλοι μας ασφαλή και υψηλής ποιότητας τρόφιμα. Ωστόσο, οι γεωργοί μας είναι αντιμέτωποι με τις εντεινόμενες προκλήσεις του παγκόσμιου ανταγωνισμού και της κλιματικής αλλαγής. Γι’ αυτό, παρουσιάζουμε σήμερα μια ολοκληρωμένη στρατηγική που καθιστά τη γεωργία πιο ελκυστική, πιο ανθεκτική και πιο βιώσιμη.»

Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις, Ραφαέλε Φίτο, δήλωσε σχετικά: «Το Όραμα είναι η αποφασιστική μας απάντηση στην έκκληση του αγροδιατροφικού τομέα για δράση — για ένα μέλλον που θα είναι ανταγωνιστικό, ανθεκτικό, δίκαιο και ελκυστικό για τις επόμενες γενιές. Οραματίζεται μια ακμάζουσα Ευρώπη, όπου οι αγροτικές περιοχές είναι ζωντανοί και συνδεδεμένοι κόμβοι πολιτιστικής κληρονομιάς και καινοτομίας. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τον αγροδιατροφικό τομέα για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητά του, προάγοντας την τοπική διάσταση και αποκαθιστώντας τον ζωτικό δεσμό μεταξύ τροφίμων, εδάφους, εποχικότητας, πολιτισμών και παραδόσεων. Ενισχύοντας τις συνέργειες και τη συμπληρωματικότητα και συντονίζοντας τα χρηματοδοτικά μέσα με τις τομεακές πολιτικές, θα εξασφαλίσουμε αποτελεσματική στήριξη και απτά αποτελέσματα για τις αγροτικές κοινότητες.»

Ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων, Κριστόφ Χάνσεν, δήλωσε σχετικά: «Τα τρόφιμα και η γεωργία έχουν ζωτική σημασία για τους πολίτες, την οικονομία και την κοινωνία της Ευρώπης. Χρειαζόμαστε έναν αγροδιατροφικό τομέα που να ευημερεί και να ανταγωνίζεται σε μια δίκαιη παγκόσμια αγορά, ενώ παράλληλα θα είναι αρκετά ανθεκτικός για να αντιμετωπίζει κρίσεις και κλυδωνισμούς. Επίσης, πρέπει να διασφαλίσουμε τη δική μας επισιτιστική κυριαρχία, δεδομένων των κινδύνων και των ευπαθών σημείων που χαρακτηρίζουν τον σημερινό, ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο. Ο χάρτης πορείας που παρουσιάζουμε σήμερα καθορίζει τον δρόμο για την αντιμετώπιση των πολλών πιέσεων που δέχονται οι γεωργοί της ΕΕ. Θα καταστήσει τον κλάδο πιο βιώσιμο και θα βοηθήσει τη γεωργία να παραμείνει ένας ελκυστικός και κερδοφόρος τομέας, ώστε αρκετοί νέοι και νέες να ενταχθούν στο επάγγελμα. Ακόμη, θα επιτρέψει στη γεωργία να συνεχίσει να έχει καθοριστικό ρόλο στις προσπάθειες της ΕΕ για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Ο χάρτης πορείας, σεβόμενος την πολυμορφία μας με την εξατομικευμένη του προσέγγιση, και προβλέποντας διαβούλευση με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, θα μας βοηθήσει να διαμορφώσουμε έναν ελκυστικό τομέα γεωργίας και τροφίμων για τις επόμενες γενιές.»

Πηγή: ec.europa.eu

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ